وابستگی به صنعت و صادرات نفتی همواره به عنوان یکی از مشخصه های مهم اقتصاد کشور مورد نقد قرار گرفته و در مورد پیامدهای مثبت و منفی آن مباحثات مفصلی صورت گرفته است. اما در واقع صنعت نفت کماکان و به درستی به عنوان موتور محرک اقتصاد ایران است و جایگاهی ویژه در تحقق اهداف کلان اقتصاد ملی دارد. بنابراین بدیهی است که تامین بخش عمده ای از بودجه کل کشور بر عهده صنعت نفت بوده و به تبع آن مسوولیتی سنگین بر عهده متولیان و دست اندرکاران آن اعم از دولتی و خصوصی قرار دارد به گونهای که انتظار میرود این صنعت در تمامی حوزهها به صورت مستقیم و غیرمستقیم شرایط را برای تولید و رفع چالش های موجود اقتصادی و اشتغال تسهیل کند.
صنعت نفت کشور و سیاستگذاری های این حوزه به چند دلیل اهمیت ویژه ای دارد: تامین بخش عمده انرژی مورد نیاز کشور، وابستگی کامل حمل و نقل به فرآورده های نفتی، موقعیت و سهم نفت ایران در بازار انرژی جهان و جایگاه آن در اوپک، موقعیت ژئوپلتیک کشور در منطقه خاورمیانه به عنوان محل نزدیکی سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا و دست آخر برخورداری از منابع عظیم و متنوع هیدروکربوری به ویژه گاز طبیعی که به عنوان انرژی پاک نقش تعیین کنندهای در تامین انرژی جهان خواهد داشت.
بنابراین اقدامات زیادی در قالب برنامههای راهبردی، بلندمدت و میانمدت جهت شتاب بخشیدن به شکوفایی اقتصاد کشور لازم است که صنعت نفت (در مفهوم کلان آن که شامل نفت، گاز، پتروشیمی و انرژیهای تجدیدپذیر است)، به عنوان ایفاگر نقش اصلی، میبایست راهکاری برای تعریف، برنامه ریزی و پیادهسازی اثربخش استراتژیهای خود داشته باشد.
بدون شک شناخت کاستی ها، موانع و مشکلات موجود در این صنعت و آگاهی از تجربیات موفق جهانی، برنامهریزی هوشمندانه و اقدام مصمم و خستگیناپذیر با مدیریت باورمند به ضرورت عاجل توسعه ملی از طریف درمانهای کوتاهمدت، میان مدت و بلندمدت از جمله ضروریاتی است که باید با همفکری و کارشناسی مستمر و با سرعت و قاطعیت و متعهدانه و به دور از حواشی بدان پرداخت.
رفع مشکلات و معضلات بخش‌های اکتشاف، ارزیابی، توسعه و تولید و حفاری، تربیت سرمایه انسانی با انگیزه و متخصص و بکارگیری مسوولانه آنها، به کارگیری فنآوری های پیشرفته، توجه به شرکت های دانش بنیان و مراکز دانشگاهی و پژوهشی، نگهداری و مهندسی دوباره شبکه های انتقال انرژی به ویژه برق، حمایت از ساخت تجهیزات داخلی، انتقال و سوآپ انرژی با مشارکت بخش خصوصی، دیپلماسی فعال انرژی، رفع چالش بین تقاضا و عرضه انرژی به ویژه با فنآوریهای نوین پربازده (فنآوری روزآمدGHP و تولید همزمان برق و حرارت CHP)، توجه مصمم به بهینه سازی مصرف انرژی در همه ابعاد آن و توسعه سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر توسط بخش خصوصی، از جمله موضوعات و دغدغه های مهم در حال حاضر است. دست یابی به بهبود متوازن رشد اقتصادی و حداکثرسازی منافع کشور و تحقق موارد فوق، با عزم ملی برای اصلاح ساز و کارها و فرآیندها و قوانین مرتبط و با اعتماد به بخش خصوصی و ایجاد فرصت برای نقش آفرینی آن در همه زمینه ها، امکان پذیر است.
علاوه بر این، حفظ رابطه عادلانه و تعامل سازنده با ذینفعان و مشتریان بین المللی، استفاده از تجارب و توانایی های تکنولوژیک و مالی جهانی، چالاک سازی بنگاه های اقتصادی داخلی در زمینه های مرتبط با انرژی و ارتقای نقش آنها در صحنه های بین المللی برای تحرک بخشی به صنعت نفت ایران، اعتلای جایگاه منطقه ای و جهانی آن و تقویت قدرت چانه زنی در شرایط گوناگون ضروری است.
با در نظر گرفتن چنین شرایطی، «باشگاه نفت و نیرو» به عنوان یک سازمان مردم نهاد و متشکل از مدیران، کارشناسان ارشد، محققان و صاحب نظران علاقه مند در حوزه نفت و انرژی، برگزاری «کنگره راهبردی نفت و نیرو» را به عنوان بستری مناسب برای ایجاد ارتباطی پویا و موثر میان فعالان و نخبگان طراحی نموده و همفکری برای کمک به شتاب بخشی به توسعه و ارتقای کیفی صنعت انرژی کشور، نقد روی ههای مورد عمل با هدف بهبود روند تصمیم گیری و کمک به توسعه کسب و کار را در دستور کار خود دارد.
این کنگره در سه دوره منظم و پیاپی طی سال های گذشته، با هدف انتقال دانش و تجارب فعالان و دست اندرکاران داخلی و خارجی صنایع نفت و نیرو و با حضور سخنرانان تراز اول و مقامات عالی رتبه کشوری برگزار شده و انتظار می رود همچنان بتواند نقش مفید و موثری در زمینه استقرار توسعه پایدار در کشور از طرق مذکور ایفا نماید.
رکن الدین جوادی
